Kurgu Nedir? (En Basit Anlatımıyla)
Sinema filmi ya da video klipler birbirinden bağımsız olarak çekilen birçok sahneden oluşmaktadır. Bu ham yani kurgu yapılmadan önceki halleriyle görüntüler, istenen etkiyi vermekten çok uzaktır. Ses efektleri, fotoğraf kareleri, müzikler ya da değişik grafik ögeler film içinde belirli bir ahenkle anlam kazanmaktadır. Bu ahengi sağlayabilecek yegâne şey ise kurgudur. Yani ayrı ayrı çekilen sahnelerin belirli bir düzen ile birbiri arkasına eklenmesidir. Diğer adı montaj olan bu görüntü, ses ve çeşitli görsel ögeleri birleştirme işlemi, farklı tekniklerle yapılabilmektedir. Bu çalışmada kullanılan ögeler arasında; ortam sesi, müzik, ses efekti, diyaloglar, yazılar, görüntü gibi elemanlar yer almaktadır. Bütün bu ögelerin sistemli ve düzenli bir biçim oluşturacak şekilde düzenlenmesiyle film meydana gelir. Peki, montaj neden yapılır?
Kurgu Neden Yapılır?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi montaj, en kaba haliyle film, video ya da bir ses dosyası için düzenleme çalışmasıdır. Ünlü kurgucu Walter Murch’e göre filmden beğenilmeyen yerlerin atılması gibi basit, hatta belki de aşağılayıcı bir bakış açısıyla tanımlanacak bir işlemdir. Bu çalışmanın neden yapıldığına gelindiğinde ise video ya da ses dosyasında bütünlük oluşturmak için cevabı uygun olacaktır. Anlamlı ve gözü rahatsız etmeden yapılabilecek sahne geçişleri için kurgu olmazsa olmazdır.
Kurgu yapılırken kullanılan teknikler ve eklenen ögeler tamamen verilmek istenen duyguya yönelik olmaktadır. Kurgu sayesinde, zamanda atlayabilir, aynı anda iki farklı yerde bulunabilir, olayları tersten ve daha hızlı izleyebilirsiniz. Bütün bunlar daha çarpıcı ve etkileyici filmler oluşturmayı sağlamaktadır. Bu da filmin beğenisini arttıran en önemli faktörler arasında görülmektedir.
Kurgu Filmdeki Duyguyu Nasıl Etkiler?
Rus kurgucu Kuleşov’un kendi ismiyle anılan Kuleşov efekti, kurgu ve duygu için en önemli örnektir. Aynı adamın görüntüsünden sonra bir yemek tabağı gösterip tekrar bi önceki aynı görüntüye döndüğünüzde adamın acıktığını, önce adamı sonra ise tabutta bir kızı gösterdiğinizde ise adamın üzüntü duyduğunu düşünürsünüz. İki örnekte de aynı adamın aynı görüntüsü kullanılmasına rağmen insan zihni farklı düşünür. Bunun nedeni ise adamın baktığını düşündüğümüz objenin değişmesidir. Bazen de bir görüntüden sonra hangisinin geleceğinden ziyade görüntünün ne zaman değişmesi gerektiği bile duyguyu etkiler.
Görüntüler ne kadar etkili olursa olsun, insanların tepkileri ile birleştiğinde etkileyicilikleri daha da artmaktadır. Kocasının ölümünü izleyen bir kadının ağlayışı izleyicide üzüntü duygusu yaratmaktadır. Bir de bunun acıklı müzikle desteklenmesi, o kadının ıstırabını bütün salonda hissettiren en etkili öge olmaktadır. Bu nedenle kurgu, film içindeki duygunun daha baskın olmasını sağlayan bir müdahale şeklidir. İstenen görüntünün silinebildiği, istenen görüntünün eklenebildiği bu illüzyon, film sektörünün en önemli yardımcısıdır.
